کتاب شرح‏ فصوص‏ الحکم‏ اثر نجیب مایل هروی انتشارات مولی

در صحت انتساب این شرح به خوارزمی و اینکه مولف آن حسین بن حسن خوارزمی است و یا کمال الدین حسین خوارزمی (بانی سلسله حسینیه همدانیه)، تردیدهائی است. اینکه مولف این شرح کدام خوارزمی است، احتیاج به حوصله فراوان و دقت و تامل در منابع تاریخی دارد. در هر صورت، اکنون کتابی به زبان فارسی در شرح فصوص الحکم ابن عربی در دسترس ما می باشد که حاوی نکات مفید و سودمندی است. ساختار داخلی کتاب بر اساس متن فصوص الحکم تنظیم شده است و شارح فصوص 27 گانه را به ترتیب، توضیح داده است. طبق اغلب شرح های فصوص، این شرح نیز دارای مقدمه نسبتا مفصلی است که چند مطلب را در بر دارد، از جمله: در بیان تباین مشارب احوال حال، در حضرات ذاتیه و بعض مراتب کلیه، در بیان اسما و صفات، در عوالم و حضرات که مسماست به مجالی و مطالع و منصات، در کشف سر بدو و ایجاد و بیان طرق مبدا و معاد و بالاخره در بیان ولایت و نبوت و رسالت. پس از آن به مطالبی به عنوان مقدمه فصوص می پردازد به این منوال: تعریف حکمت، مراد از کلم در قول ابن عربی، طرق موصله به حضرت حق، اختلاف ملل و نحل و وحدت ادیان، در معنی آل رسول و مراتب قرابت به پیامبر، رویای ابن عربی در مورد کتاب فصوص، وراثت ابن عربی از پیامبر و مطالب کتاب فصوص الحکم.