کتاب تاریخ چوگان اثر آذرتاش آذرنوش

چوگان، این زیباترین نماد ورزش‌های رزمی، بی گمان یکی از مهم‌ترین مواد آموزشی بزرگ زادگان در سراسر ایران بوده است که می‌بایست آن را چون فرهنگی گریزناپذیر در کنار اخلاق و آیین‌ها و هنرهای گوناگون نزد استادان می‌آموختند. این کتاب می‌کوشد تا رد پای این ورزش دو هزار ساله قانونمند ایرانی را از خاستگاهش در پیش از اسلام و از میان روایت‌های افسانه‌ای و تاریخی ساسانی دنبال کند و سرگذشت آن را از خلال نوشته‌های تاریخی و متون ادبی روایت نماید: سرگذشتی که در مشرق زمین و امپراتوری بیزانس ریشه می‌دواند و سپس در سراسر قلمرو تمدن اسلامی شاخ و برگ می‌گستراند، تا این که پس از دوران صفویان در زادگاه خویش به خواب مرگ فرو می‌رود و قریب به سیصد سال در ظلمات فراموشی باقی می‌ماند. سرانجام در اواخر سده نوزدهم عده‌ای انگلیسی آن را دوباره در ایران احیا می‌کنند. از آن زمان این ورزش باستانی افتان و خیزان به حیات خود ادامه داده است.